Hưởng ứng ngày Hen toàn cầu năm 2024

Ngày Hen toàn cầu (ngày Thứ Ba, tuần đầu tiên của tháng 5) là một sự kiện lớn được tổ chức trên toàn trên thế giới. Mục đích của Ngày Hen toàn cầu hàng năm là nâng cao nhận thức về bệnh hen phế quản và những ảnh hưởng của bệnh hen phế quản đối với người bệnh nói riêng và cả cộng đồng nói chung.

* Bạn đã biết gì về bệnh hen chưa?

Hen phế quản/hen suyễn là một bệnh hô hấp mạn tính, phổ biến trên toàn cầu, ảnh hưởng đến 18% dân số ở các quốc gia khác nhau. Hen phế quản/hen suyễn được đặc trưng bởi các triệu chứng khác nhau như khó thở, khò khè, đau ngực hoặc ho,… và giới hạn của luồng khí thở ra. Cả triệu chứng và giới hạn luồng khí thở ra có đặc điểm thay đổi theo thời gian và cường độ. Những thay đổi này thường được kích hoạt bởi các yếu tố như tập thể dục, tiếp xúc với chất gây dị ứng hoặc chất kích thích, thay đổi thời tiết hoặc nhiễm trùng đường hô hấp.

Quản lý bệnh hen suyễn cách tốt nhất là phải đi khám định kỳ, dùng thuốc lâu dài, đúng cách và tránh những yếu tố có thể gây cơn hen kịch phát. Đây là chìa khóa vàng trong việc kiểm soát hen của bạn.

Người bệnh hen khi lên cơn, họ ho, khò khè, khó thở, nặng ngực và cảm thấy như có vật gì đè nặng hoặc siết chặt ngực. Cơn hen suyễn có thể tự hồi phục tự nhiên hoặc sau khi dùng thuốc. Khi lên cơn hen nặng mà không được cứu chữa kịp thời, bệnh nhân có thể chết.

Bệnh hen suyễn nếu không phát hiện và điều trị kịp thời sẽ làm tăng nguy cơ tử vong đối với bạn

* Nguyên nhân gây ra bệnh Hen phế quản

Hiện nay chưa biết rõ nguyên nhân phát sinh chính xác của bệnh hen phế quản. Các nhà nghiên cứu cho rằng sự tương tác giữa các yếu tố di truyền và yếu tố môi trường gây ra bệnh:

– Yếu tố di truyền: 50% – 60% liên quan đến yếu tố này. Theo một số nghiên cứu bố hoặc mẹ bị hen thì nguy cơ con mắc bệnh hen 25% và nếu bố và mẹ đều bị Hen phế quản thì tỷ lệ tăng gấp đôi

– Yếu tố môi trường:

+ Dị nguyên trong nhà: Mạt bụi nhà, nấm mốc, lông thú  như: chó, mèo…

+ Dị nguyên ngoài nhà: Bụi đường phố, phấn hoa, hương khói hóa chất, ô nhiễm môi trường..

+ Nhiễm khuẩn đường hô hấp do virus, vi khuẩn…

+ Nghề nghiệp: May, sơn, hóa chất..

+ Thức ăn: Trứng, hải sản và phụ gia thực phẩm

+ Thuốc: Aspirin

+ Khói thuốc lá

– Các yếu tố khác: Nội tiết, Stress, gắng sức, thay đổi thời tiết, mùi vị đặc biệt.

Khi bạn tiếp xúc với các yếu tố nguy cơ trên sẽ kịch phát cơn hen phế quản.

* Phòng ngừa và điều trị bệnh Hen phế quản

Nguyên tắc trong điều trị và phòng ngừa bệnh hen suyễn là cần hạn chế tối đa sự tiếp xúc với các tác nhân gây dị ứng như:

– Vật nuôi, mạt nhà, gián, cây trồng và phấn hoa, ẩm mốc, khói thuốc, hóa chất, một số loại thức ăn

– Tránh tiếp xúc với lông của vật nuôi: chó, mèo, chim cảnh…

– Đeo khẩu trang khi ra đường: để tránh các thành phần khói bụi, khói thuốc lá, hóa chất độc hại trong không khí…

– Kiêng ăn các loại thực phẩm dễ gây dị ứng: Tôm, cua, đồ chiên nướng, rượu bia… thuộc nhóm dễ gây dị ứng.

– Dọn dẹp nhà cửa đều đặn: Thường xuyên lau dọn nhà cửa, hút bụi bẩn, giặt giũ chăn, ga, gối, đệm để tiêu diệt các loại vi khuẩn, ký sinh trùng gây bệnh.

– Thực đơn hàng ngày cần bảo đảm cung cấp đầy đủ những dưỡng chất cần thiết như chất đạm, chất béo, chất xơ,… Ngoài ra, có thể bổ sung thêm các thực phẩm tăng sức đề kháng cho cơ thể, đặc biệt là các loại trái cây giàu Vitamin C như: cam, bưởi, chanh,…

– Rèn luyện thể dục thường xuyên cũng là cách phòng ngừa bệnh hen suyễn rất tốt. Tuy nhiên, tránh tập luyện lâu ngoài trời lạnh hoặc tập quá sức bản thân.

– Giữ ấm cơ thể khi thời tiết trở lạnh

– Thực hiện tầm soát hen: Cách tốt nhất để chẩn đoán chính xác bệnh hen suyễn là thực hiện tầm soát hen./.

BS Đỗ Thu Hiền – Khoa PCBKLN

Trung tâm KSBT tỉnh Vĩnh Phúc