Những lưu ý về chế độ ăn của người cao tuổi trong mùa nắng nóng

Thời tiết nắng nóng có ảnh hưởng lớn đến sức khỏe người cao tuổi, nhất là những người mắc bệnh mạn tính. Để nâng cao sức đề kháng phòng ngừa các bệnh do nắng nóng, người cao tuổi cần đặc biệt chú ý đến chế độ dinh dưỡng.

Nguyên nhân khiến người cao tuổi dễ mắc bệnh khi nắng nóng

Ở người cao tuổi, do quá trình lão hóa và sức đề kháng suy giảm nên khả năng thích nghi với sự thay đổi của môi trường, thời tiết rất kém. Vì vậy, những khi giao mùa, thời tiết lạnh hay nắng nóng có tác động rất lớn đến sức khỏe.

Quá trình lão hóa khiến cho khả năng nhai nuốt và tiêu hóa kém dần dẫn đến nhiều người không muốn ăn, ăn không ngon miệng, nhất là những người mắc các bệnh mạn tính như: tim mạch, đái tháo đường, máu nhiễm mỡ… hay mệt mỏi càng không muốn ăn uống làm sức đề kháng ngày càng suy giảm làm cho tình trạng bệnh trầm trọng hơn.

Nắng nóng khiến cơ thể dễ đổ mồ hôi làm tăng nguy cơ mất nước. Người cao tuổi thường ít uống nước hoặc ngại uống nước dẫn đến thiếu nước nghiêm trọng, ảnh hưởng đến người có bệnh lý tim mạch, huyết áp… dễ dẫn đến đột quỵ.

Cần chú ý dinh dưỡng để tăng sức đề kháng

Theo ThS.BS. Lê Thị Hải, nguyên Giám đốc Trung tâm Khám tư vấn dinh dưỡng, Viện Dinh dưỡng Quốc gia, người cao tuổi thường bị suy giảm sức đề kháng do tuổi tác. Một số người mắc các bệnh nền như: tim mạch, đái tháo đường, gan, thận, ung thư… Do đó, việc tăng sức đề kháng cho người cao tuổi đóng một vai trò rất quan trọng. Trong các biện pháp tăng cường sức đề kháng thì chế độ dinh dưỡng góp một phần không nhỏ.

Các chuyên gia dinh dưỡng khuyên người cao tuổi nên có chế độ ăn uống khoa học, hợp lý để có đầy đủ chất dinh dưỡng duy trì sức khỏe tốt. Tăng cường các thực phẩm lành mạnh như rau củ, trái cây tươi, các loại hạt, ngũ cốc nguyên hạt… Những thực phẩm này rất giàu vitamin, khoáng chất, chất xơ và chất chống oxy hóa giúp cơ thể khỏe mạnh và phòng tránh nhiều bệnh tật.

Chế độ dinh dưỡng lành mạnh sẽ giúp tăng sức đề kháng, chống lại các yếu tố gây bệnh, kiểm soát cân nặng, giảm nguy cơ mắc bệnh tim, đột quỵ, tăng huyết áp, đái tháo đường, loãng xương và ung thư.

Các thực phẩm lành mạnh như: trái cây, rau xanh, cá và các loại hạt chứa nhiều chất chống oxy hóa và acid béo omega-3 cũng giúp làm chậm quá trình lão hóa, cải thiện khả năng tập trung, tăng cường trí nhớ ở người cao tuổi.

3. Những lưu ý khi ăn uống ở người cao tuổi trong mùa nóng

Uống đủ nước: Theo khuyến cáo chung, đối với một người khỏe mạnh bình thường nên uống khoảng 8 ly nước, tương đương 2 lít nước mỗi ngày. Đây là tổng lượng chất lỏng cần cung cấp cho cơ thể, bao gồm nước lọc, các loại đồ uống và thực phẩm chứa nhiều nước khác.

Trong trường hợp tập thể dục ra nhiều mồ hôi, làm việc ngoài trời nắng nóng… cần uống nhiều nước hơn. Đối với người có bệnh lý như sỏi thận, suy tim… cần tham khảo ý kiến của bác sĩ về lượng nước bổ sung tùy theo mức độ bệnh.

Cần lưu ý hạn chế tiêu thụ nước uống chứa caffeine như trà và cà phê, nước có gas, đồ uống có chất làm ngọt nhân tạo, tránh uống rượu vì rượu khiến cơ thể mất nước nghiêm trọng.

Chọn thực phẩm lành mạnh và dễ tiêu hóa

Người cao tuổi thường không ăn nhiều, đặc biệt vào mùa nắng nóng càng không muốn ăn. Vì vậy, nên chọn nấu những món ăn giàu dinh dưỡng, thực phẩm nên thái nhỏ, nấu mềm, ít chất béo để giúp dạ dày dễ chịu và dễ tiêu hóa hơn.

Chọn thực phẩm lành mạnh như cá, trái cây và rau quả có hàm lượng nước cao như dưa hấu, dưa chuột, cà chua, dứa… không chỉ giúp bổ sung dinh dưỡng mà còn cung cấp chất xơ ngăn ngừa táo bón.

Hạn chế muối, đường

Tránh ăn thức ăn nêm nếm nhiều muối vì sẽ tăng nhu cầu nước nhiều hơn, nhất là những người có bệnh tăng huyết áp. Người cao tuổi mắc đái tháo đường nên tránh dùng đường và thực phẩm chứa đường bổ sung như bánh kẹo, nước ngọt, nước ép trái cây đóng hộp…

Không nên ăn quá no

Với người cao tuổi, nên chia thành nhiều bữa ăn nhỏ trong ngày gồm 3 bữa chính và 2-3 bữa phụ. Không nên ăn quá no, nhất là vào bữa tối sẽ gây đầy bụng, khó tiêu, mất ngủ…

Sau mỗi bữa ăn nên ngồi hoặc đi lại nhẹ nhàng trong vòng 30 phút. Luyện tập nhẹ nhàng sẽ giúp tiêu hóa và hấp thu tốt dinh dưỡng tốt hơn.                                        

Ths Trần Tuấn Linh (St)

Trưởng khoa Dinh dưỡng, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Vĩnh Phúc