Lợi ích của điều trị Methadone

Sử dụng ma túy là bất hợp pháp, nguy hiểm hơn làm hủy hoại sức khỏe, mất khả năng lao động và học tập, khiến thần kinh tổn hại, rối loạn nhân cách, rối loạn hành vi, dễ vi phạm pháp luật. Tiêm chích ma túy là một trong những con đường lây nhiễm HIV phổ biến tại Việt Nam. Người nhiễm HIV có thể lây truyền HIV cho vợ con. Dùng ma túy quá liều có thể dẫn đến sốc thuốc và tử vong. Nhiều người biết được tác hại của nghiện ma túy nhưng không thể từ bỏ vì nghiện là bệnh mạn tính của não.

          Ngày nay với sự phát triển của Y học người nghiện các chất dạng thuốc phiện đã có methadone để điều trị thay thế mang lại nhiều hy vọng và lợi ích to lớn cho người nghiện, cộng đồng xã hội.

Methadone được  dùng từ  những năm 1960, hiện nay có 80 quốc gia trên thế giới sử dụng, Việt Nam bắt đầu sử dụng vào năm 2008. Hiện nay, Trên địa bàn tỉnh Vĩnh Phúc có 6 cơ sở điều trị Methadone tại các huyện thành phố: Vĩnh Yên, Phúc Yên, Bình Xuyên, Tam Dương, Vĩnh Tường.

Methadone là gì?

Nghiên cứu về tính chất dược lý học của Methadone là một chất dạng thuốc phiện tổng hợp, Methadone là một chất đồng vận với các chất dạng thuốc phiện. Do vậy, với liều vừa đủ, Methadone làm giảm sự thèm muốn các chất dạng thuốc phiện, đồng thời Methadone không gây hiện tượng dung nạp, do vậy mà khi đạt được tới liều ổn định Methadone không gây tăng liều trong suốt quá trình điều trị (đây là một đặc điểm khác biệt của Methadone với các loại ma túy chất dạng thuốc phiện khác). Methadone được  điều trị cho người nghiện các chất dạng thuốc phiện qua đường uống với tác dụng kéo dài nên mỗi ngày người bệnh chỉ cần uống một liều.

Khi điều trị Methadone người nghiện ma túy không có các triệu chứng của hội chứng cai, nhu cầu sử dụng các chất dạng thuốc phiện khác giảm rõ rệt. Tuy nhiên, Methadone không tạo ra những ảo giác, khoái cảm như các chất dạng thuốc phiện khác, vì vậy một số người vẫn còn sử dụng các chất ma túy trong quá trình điều trị Methadone

Lợi ích của Methadone?

Methadone có nhiều lợi ích: Trước tiên là đường uống giảm nguy cơ dùng chung bơm kim tiêm dẫn đến giảm nguy cơ mắc bệnh lây truyền qua đường máu: HIV, viêm gan B,C… Methadone giúp cải thiện sức khỏe, giảm tử vong do dùng quá liều heroin, tác dụng kéo dài của methadone không ảnh hưởng sức khỏe, giúp người nghiện lao động bình thường. Đồng thời thuốc Methadone ngăn chặn các hiệu ứng phấn khích do tác dụng ma túy, góp phần điều chỉnh hành vi tâm lý, giúp người bệnh hiền lành hơn, sống hướng thiện hơn, dễ tìm được việc làm, có cơ hội để cải thiện cuộc sống, tái hòa nhập cộng đồng, tham gia các hoạt động bình thường của xã hội, giảm kỳ thị, phân biệt đối xử ở nơi làm việc.Với xã hội dùng methadone giúp giảm tình trạng liên quan đến ma túy. Người bệnh không còn dùng đến khoảng chi phí lớn cho việc dùng ma túy, không còn có gay gắt về tiền mua ma túy nên họ không còn tham gia các hành vi phạm tội như trộm cắp, cướp giật tài sản, thậm chí tống tiền để có tiền mua ma túy.

Công tác điều trị thay thế nghiện các chất dạng thuốc phiện bằng thuốc Methadone tại tỉnh Vĩnh Phúc

Thực hiện Kế hoạch 6572/KH-UBND ngày 30/10/2014 của UBND tỉnh về việc điều trị thay thế nghiện các chất dạng thuốc phiện bằng Methadone trên địa bàn tỉnh 6 Cơ sở điều trị Methadone (CSĐT) đã được đầu tư cơ sở vật chất và đi vào hoạt động đúng tiến độ. Cơ sở điều trị – Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh hoạt động từ 19/01/2015; CSĐT- TTYT Bình Xuyên, Vĩnh Tường, Lập Thạch từ tháng 3/2015; CSĐT – TTYT thành phố Phúc Yên từ tháng 4/2019; CSĐT – TTYT Tam Dương từ tháng 4/2023. Tính đến 30/6/2024, tại 6 CSĐT đã tiếp nhận và hiện đang điều trị 798 người, đạt 96,1% chỉ tiêu giao. Trong đó, bệnh nhân đang điều trị tại Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh 281/290 đạt 96,9%, Trung tâm Y tế huyện Bình Xuyên 140/145 đạt 96,6%, Trung tâm Y tế huyện Lập Thạch 139/145 đạt 95,9%, Trung tâm Y tế thành phố Phúc Yên 71/80 đạt 89,0%, Trung tâm Y tế huyện Vĩnh Tường 77/85 đạt 90,6%, Trung tâm Y tế huyện Tam Dương 90/85 đạt 105,9%.

Tuy nhiên, bên cạnh kết quả đạt được, chương trình điều trị đang gặp những khó khăn, vướng mắc như: Nhiều bệnh nhân ở xa nên việc điều trị gặp nhiều khó khăn, đặc biệt là vấn đề tuân thủ phác đồ điều trị. Một số bệnh nhân không có việc làm ổn định, thường xuyên bị bạn bè rủ rê, không tuân thủ điều trị. Ngoài ra, người nghiện các chất dạng thuốc phiện vẫn còn bị xã hội kỳ thị nên có tâm lý e ngại, giấu bệnh. Điều này làm cho công tác tuyên truyền, vận động người nghiện tham gia điều trị càng thêm khó khăn.

Điều trị Methadone mang lại lợi ích cho người nghiện, giúp họ có việc làm, giảm gánh nặng cho gia đình và xã hội. Để chương trình điều trị các chất dạng thuốc phiện thành công, bên cạnh sự vào cuộc các ngành chức năng cần có sự quan tâm, động viên tinh thần của gia đình và người bệnh phải tự giác, quyết tâm tuân thủ phác đồ điều trị, cai nghiện ma túy thành công.

Trần Thị Thu Nhung – Khoa Phòng chống HIV/AIDS