Truyền thông chăm sóc sức khỏe sinh sản vị thành niên, thanh niên

Vừa qua, Trung tâm  Kiểm soát Bệnh tật tỉnh chủ động phối hợp với các Khu Công nghiệp trong tỉnh và các Trạm Y tế xã/phường tổ chức thực hiện công tác tuyên truyền nhằmtrang bị kiến thức, kỹ năng về chăm sóc sức khỏe sinh sản, sức khỏe tình dục vị thành niên, thanh niên cho công nhân lao động trong các doanh nghiệp, khu dân cư, nhà trọ và bậc cha mẹ hoặc người giám hộ của nhóm tuổi 10 – 19 tuổi, nhóm khuyết tật, nhóm ưu tiên tại cộng đồng.

Trung tâm đã tuyên truyền cho bậc cha mẹ và người giám hộ của nhóm tuổi 10 – 19 tuổi, nhóm khuyết tật, nhóm ưu tiên… tại cộng đồng và công nhân trong các doanh nghiệp, khu dân cư, nhà trọ với 750 lượt người tham gia tại 08 Công ty và 05 Trạm Y tế xã, đảm bảo chỉ tiêu đề ra trong năm. Tới dự, các thành viên đều được trang bị kiến thức, kỹ năng cơ bản cần thiết trong chăm sóc sức khỏe sinh sản, sức khỏe tình dục vị thành niên, thanh niên bởi đây là giai đoạn nhạy cảm, dễ bị tổn thương và cần được hướng dẫn đúng cách như giáo dục sự thay đổi hình thể, tâm lý, sinh lý đặc thù như thích thử nghiệm, thích khám phá năng lực bản thân, mở rộng mối quan hệ mới…; Giáo dục sức khỏe sinh sản giúp trẻ hiểu về những thay đổi của cơ thể trong thời kỳ dậy thì, từ đó giúp trẻ tự tin hơn, chấp nhận sự thay đổi và hạn chế những lo lắng, căng thẳng. Giúp trẻ hiểu về cấu tạo, chức năng của bộ máy sinh sản, cách thức sinh sản và phòng tránh thai; Giáo dục tình dục an toàn phòng tránh các nguy cơ như mang thai sớm, bảo vệ bản thân khỏi các nguy cơ xâm hại và các bệnh lây truyền qua đường tình dục, từ đó có những hành vi phòng ngừa thích hợp và giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh; Nâng cao chất lượng cuộc sốnggiúp trẻ hiểu về vai trò của mình trong xã hội, có trách nhiệm với cơ thể và tình dục an toàn, từ đó có cuộc sống lành mạnh và hạnh phúc hơn. 

Vai trò của cha mẹ và người giám hộ trong chăm sóc sức khỏe sinh sản, sức khỏe tình dục cho vị thành niên, thanh niên.

Giáo dục, cung cấp thông tin đúng đắn: Cha mẹ và người giám hộ nên có những cuộc trò chuyện cởi mở với con về sức khỏe sinh sản, giúp con hiểu rõ hơn về các vấn đề liên quan đến thay đổi cơ thể, tâm sinh lý ở tuổi dậy thì bao gồm các vấn đề như kinh nguyệt, xuất tinh, vệ sinh cá nhân, tình dục an toàn, phòng tránh mang thai ngoài ý muốn và các bệnh lây truyền qua đường tình dục. Tránh để con tiếp cận thông tin sai lệch từ mạng xã hội, bạn bè thiếu hiểu biết hoặc các nguồn không chính thống.

Tạo môi trường cởi mở và an toàn: Xây dựng một mối quan hệ tin tưởng, để trẻ có thể chia sẻ những lo lắng, thắc mắc về giới tính, tình cảm, tình dục. Không phán xét hay làm trẻ xấu hổ khi đặt câu hỏi nhạy cảm. Biết lắng nghe, chia sẻ chân thành để định hướng, không áp đặt.

Giám sát và định hướng hành vi: Theo dõi sự phát triển của con để kịp thời phát hiện các dấu hiệu bất thường như trầm cảm, quan hệ tình dục sớm, nghiện mạng xã hội hay bị xâm hại tình dục. Định hướng trẻ về giá trị đạo đức, trách nhiệm cá nhân và các kỹ năng sống như: từ chối quan hệ tình dục không an toàn, tự bảo vệ bản thân.

Hỗ trợ tiếp cận dịch vụ y tế phù hợp: Nếu con gặp khó khăn hoặc có những vấn đề về sức khỏe sinh sản nên tìm kiếm sự hỗ trợ từ các chuyên gia y tế, nhà trường hoặc các tổ chức chuyên về giáo dục sức khỏe sinh sản. Đưa trẻ đi khám sức khỏe định kỳ, đặc biệt khi có dấu hiệu bất thường liên quan đến SKSS/SKTD. Hướng dẫn trẻ tiếp cận các cơ sở y tế, tư vấn tâm lý hoặc dịch vụ hỗ trợ khi cần, đặc biệt là trong trường hợp bị xâm hại tình dục hoặc có rối loạn về cảm xúc, giới tính.

Làm gương và tôn trọng: Cha mẹ nên là hình mẫu về hành vi lành mạnh, có đời sống tình cảm và hôn nhân tích cực. Tôn trọng sự riêng tư và phát triển cá nhân của con, nhất là khi trẻ bước vào tuổi dậy thì, biết cách lắng nghe và đồng hành thay vì kiểm soát quá mức.

Cha mẹ hoặc người giám hộ đóng vai trò là người hướng dẫn, người đồng hành, người bảo vệ và người giáo dục trong việc chăm sóc SKSS và SKTD cho vị thành niên. Sự hỗ trợ đúng lúc, đúng cách sẽ giúp trẻ phát triển toàn diện, biết tự bảo vệ mình và có thái độ lành mạnh với tình dục và các mối quan hệ sau này.

Những thông tin bổ ích cung cấp tại Hội nghị tuyên truyền giáo dục sức khỏe sinh sản cho vị thành niên và thanh niên là một nhiệm vụ quan trọng và cần thiết để đảm bảo một tương lai khỏe mạnh, hạnh phúc cho các bạn trẻ và đảm bảo chất lượng dân số cho xã hội. Cha mẹ, người giám hộ và các bạn trẻ nên chủ động tham gia vào quá trình này, giúp con và bản thân hiểu rõ hơn về sức khỏe của mình và có những hành vi phù hợp.

Phạm Thị Hiền – Khoa Sức khỏe sinh sản , Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Vĩnh Phúc